Wat is reflecteren?
Letterlijk betekent reflecteren: “Weerkaatsen of overdenken (van Dale)”. Bedoeld wordt echter: Terugblikken op je eigen persoonlijke handelen en ervaringen, daarover nadenken en van daaruit nieuwe keuzes maken. Je houdt jezelf als het ware een spiegel voor. Op die manier zie je wat beter kan en waar je ontwikkelpunten liggen. Dit zorgt er weer voor dat je nieuwe dingen uitprobeert en daarvan leert. Reflectie is dus niet alleen terugkijken, maar ook vooruitkijken.
Evalueren houdt in dat je achteraf bekijkt hoe een bepaald proces of gebeurtenis is verlopen of hoe een resultaat tot stand is gekomen. Evalueren is alleen terugkijken.
Reflecteren is in het HBO een aparte competentie omdat je in je latere beroep als hbo-professional in staat moet zijn om je eigen professionele handelen steeds onder de loep te nemen en te verbeteren. Letterlijk wordt deze competentie als volgt verwoord:
“Methodisch en reflectief denken en handelen het stellen van realistische doelen, eigen werkzaamheden planmatig aanpakken en reflecteren op eigen beroepsmatig handelen, op basis van het verzamelen en analyseren van relevante informatie” (Commissie Franssen 2001).